vrijdag 17 april: laatste dag in de Filippijnen

Voor ons laatste bezoek gaan we naar House without steps, een werkplaats voor fysiek gehandicapten, waar rolstoelen, speelgoed, ... gemaakt worden en waar ook de mogelijkheid is om te wonen. Zoas de naam doet vermoeden, zijn in dit centrum nergens trappen te zien. We stoppen nog even in de Mall om de laatste mails te versturen en keren dan terug naar onze slaapplaats om de valiezen in de te laden en te vertrekken naar het vliegveld. We vertrekken tijdig omdat in Manila steeds rekening gehouden moet worden met enorme files.

Donderdag 16 april: Snorkeldag

Zoals beloofd komt na de inspanning de ontspanning en dus vertrekken we vroeg in de morgen richting Batangas. Onderweg werpen we even een blik op de vulkaan in Lake Ta-al die helaas omhuld is met wolken.
Aangekomen in Batangas trekken we onze zwemvliezen, bril en snorkel aan om het koraalrif en wondermooie vissen te zien. Moeder natuur verrast ons alweer.

Woendag 15 april

In de voormiddag gaan we richting het Caritas Centre, een tehuis voor meervoudig gehandicapten. De lunch nuttigen we op een ietwat aparte manier bij de Zingende obers . Na het middagmaal brengen we een bezoekje aan Fort Santiago, een deel van Intramuros; het oude bolwerk van de Spanjaarden op de Filippijnen.
In de koelte van de bus vertrekken we richting Tala, een melaatsendorp, waar we met Pater Pol Foulon en enkele patienten praten en vragen stellen. We bezoeken er ook nog het hospitaal en de huisjes die voor hen werden gebouwd nadat de dorms waren opgegeten door witte mieren.
We beleven dagen die ons voor altijd zullen bijblijven.

Dinsdag 14 april: Manila

We brengen een bezoek aan Ahon Sa Hirap (ASHI), een organisatie die aan arme mensen geld leent om een eigen zaakje op te starten. We bezoeken het project, dat zich onder andere langs spoorweg situeert, wat ons meteen een duidelijk beeld geeft over het project, de mensen en hoe ze hun dag doorbrengen.
Na het bezoek gaan we naar Smokey Mountain, de gesloten vuilnisbelt, en zien we een groep dansers, Children of Mother Earth, enkele indrukwekkende dansen opvoeren.

Maandag 13 april

Vooraleer we naar Manila vertrekken, rijden we nog even naar Lagawe om er het hospitaal en de gevangenis te bezoeken. Na een overheerlijke maaltijd stappen we op de bus voor de lange rit naar Manila. Onderweg nemen we afscheid van Eugene, Jay Moore, Elmer, Chester (de 3 Filippino's) en Willian.

Zondag 12 april: Pasen

Met de ganse groep wordt om 4u opgestaan om Sabeth bij te wonen. Een religieus, folkloristische optocht waar Jezus en Maria Magdalena door de mannen en vrouwen van het dorp worden gedragen tot een gezamenlijk punt voor de kathedraal. Na het ontbijt vertrekken we met wie wil naar de Paasmis. Op Pasen is het overal kalm, waardoor deze dag ook voor ons een rustdag is. In de namiddag gaan we naar de Cockpit waar we de rumoerige hanengevechten bijwonen. De avond sluiten we opnieuw af met een toast op de verjaardag van Guido. Het is tevens ook de laatste avond die we doorbrengen met Eugene, de 3 Filippino's en Braziliaan.

zaterdag 11 april: vertrek naar Bayomgbong

Zaterdag vertrekken we voor een lange busrit naar Bayomgbong. Tijdens deze busreis wordt even halt gehouden om kokostaart (buko pie) en kokosmelk, rechtstreeks uit een kokosnoot - je kan de melk namelijk ook in een flesje kopen, te drinken.
Ter plaatse aangekomen, kopen enkelen een kleine basketbal om in de overweldigende warmte een voetbalmatch te spelen. Na het avondmaal halen de studenten hun verrassing, een aantal flessen schuimwijn die ze al meehebben van bij de start van de reis, uit om te toasten op de 40ste verjaardag van Guido.

vrijdag 10 april: vertrek naar Mayoyao

In Mayoyao aangekomen, gaan we met de jeepney, die weer even vast komt te zitten, naar en viewpoint op de rijstterrassen. We bezoeken het hospitaal, het musum en het dorp. In het dorp blijkt een karaoke te zijn (want deze van de avond ervoor was reeds gesloten) waar met veel enthousiasme gezongen wordt.

Excuses

Eerst en vooral onze excuses voor het niet tijdig aanvullen van de blog, maar wegens het ontbreken van, of een zwakke internetverbinding, konden we enkele dagen niet schrijven op de blog. Hierbij worden de laatste dagen, hetzij kort, aangevuld.
Met iedereen is alles goed. Binnen enkele uren vertrekken we terug richting Belgie.

Dag 12: naar Batad

Met bus en jeepney vatten we onze tweede wandeldag aan. Tegen 10u zijn we in ware rambostijl aan de top van de bergrug gekomen die we moeten afdalen via een smal paadje. Er is naar het dorp Batad geen andere toegangsweg mogelijk: alles moet zo'n tweetal kilometer door dragers naar beneden worden getransporteerd, een heel karwei. Tussen het groen en de kleine bronnetjes komen we stap voor stap het rijstterrassen-amphitheater van Batad naderbij. Tussen de rijstterrassen heen gaan we naar het punt waar een kilometerlange trappenafdaling ons scheidt van de Tapia waterval. Een verfrissende duik na het overvloedige zweten doet ons heropleven. We proberen in de richting van de waterval te zwemmen, maar de kracht van het water dat zich naar beneden stort, verhindert dit. De klim terug naar boven snijdt ons even de adem af en doet het hart hevig bonken in ons lijf. Dankzij enkele tussenpauzes raken we op adem en bereiken we opnieuw de rijstterrassen. In het restaurantje wachten ons lekkere pizza's en verfrissende slokken frisdrank. Via het bergpad moeten we nu nog opnieuw de top weten te bereiken. Regen "blust het zand" en brengt een aangename verfrissing onderweg. Yes, we survived Batad, alleen wie het heeft meegemaakt kan het weten. De terugweg verloopt in Indiana Jones-stijl omwille van de pletsende regen. Een verkwikkende douche spoelt het zweet van ons af. Karaoke sluit onze avond en ons verblijf in Banaue af.

Dag 11: Naar Hapao

Met enkele vroege vogels wordt vanop het terras van ons hotel naar de zonsopgang gekeken: achter de bergen rechts begint de hemel rood te kleuren alvorens de zon vanachter de heuvel komt piepen. Met het ontbijt achter de kiezen rijden we met jeepney en busje - de grote bus hebben we achter ons gelaten - richting Hapao. Enkelen klimmen op het dak van de jeepney en genieten van het wijdse uitzicht en de verschillende groentinten van de rijstvelden. Aangekomen in Hapao start onze wandeling op de gebetonneerde kanaaltjes tussen de rijstvelden. We passeren enkele kleine huisjes alvorens de hotspring en de bergrivier in te duiken. In de wilde natuur treffen we er een "glijbaan" en "brobbelbad" aan. Na de waterpret picknicken we en even later zetten we onze tocht via een andere weg terug naar de bus/jeepney. Alweer eens juist op tijd, want de regenbui en bijhorend onweer hadden we zien hangen. Een korte rit naar het Hungduan municipal Hospital gebeurt in pletsende regen. Na een korte rondleiding keren we Banaue-waarts terug. De aanhoudende regen zorgt voor heel wat modder op de smalle wegen en het busje raakt vast. Wij duwen met vereende krachten het busje los en vooral Amaryl krijgt een lading plakkende modder over zich. De avonden zijn droog en kunnen we op het terras doorbrengen zoals ook 's morgens het ontbijt buiten genomen wordt. Na het avondmaal gaat de groep naar een culturele avond met lokale dansen in een plaatselijk groot hotel. Enkelen onder ons wagen ook een pasje.

Dag 10:Bontok-Banaue

We hebben geluk: onze laatste voormiddag Bontok wordt opgefleurd door de groepen dansers van de verschillende dorpen uit de bergprovincie die in stoet door de straten van dit stadje zingen, dansen, trommelen, ... Dit alles gebeurt in het kader van Lang-ay festival dat in deze dagen doorgaat. Een bezoek aan het volkskundig museum leert ons meer over de verschillende stammen van de bergprovincie en hun traditionele kledij en gebruiksvoorwerpen. Nu door het lokale feest is de bezetting in het Bontoc general hospital minimaal.
We vertrekken richting Banaue, maar houden nog even halt aan Barangay Bay yo: we wandelen het dorp door tot aan het kerkplein en krijgen schrik wanneer de blauwe hemel overtrekt.
Niet veel later, op de bus, gaan de hemelsluizen open. Op de grens tussen Mountain Province en Ifugao hult Mount Polis zich in een dikke mistlaag en stoppen we dus niet om aan sightseeing te doen. Gelukkig is het alweer droog wanneer we aan de kraampjes van het Banaue viewpoint uit de bus stappen en cadeautjes kopen die straks wellicht menige huiskamer of kot zullen sieren. Aangezien het snel donker wordt, doen we de afdaling naar de stad per bus en trekken we in in Sanafe lodge. Na enkele dagen slagen we erin opnieuw internet onveilig te maken, wat jullie misschien aan het aantal mails of berichtjes zullen merken. Op het prachtige hotelterras wordt nog een pintje gedronken vooraleer we gaan slapen om morgen er weer eens tegen te kunnen...

Dag 9: Vanuit Bontok naar Barlig en Lias

We rijden de bergen in richting Barlig om in dit dorpje eens rond te lopen en ook het hospitaal te bezoeken. Aangezien 6 april een officiele Filippijnse feestdag is, valt er nauwelijks personeel of patienten te bespeuren, iets wat ons in deze dagen wel nog meer zal overkomen vanwege de Goede Week. In Barlig worden we door de pastoor en enkele medewerkers onthaald op een Filippijns middagmaal, waarna we naar nog een kleiner plaatsje, Lias genaamd, doortrekken met jeepneys. Prachtige landschappen komen we op deze tocht tegen. In Lias wordt er onder een blakende zon met de kindjes gebasket. Op onze terugweg Lias-Barlig-Bontok doemen de wolken opnieuw op en terwijl we van plan waren op het marktje rond te lopen en souvenirs aan te kopen, worden we door de slagregen tot andere gedachten gebracht. Wie echt heel veel moed heeft om de regen te trotseren, loopt er toch nog even rond. Anderen nemen al snel voor 40 a 70 pesos de tricycle bergop naar onze verblijfplaats. De avond gaat snel voorbij dankzij de kwis die Annelies N. voor ons heeft meegebracht. De Filippijnse en Braziliaanse medereizigers verstaan natuurlijk niet veel van de vragen, maar kunnen als jurylid hun diensten bewijzen in de beoordeling van de antwoordformulieren.

Dag 8: in Sagada

Na een heerlijk ontbijt in "The Yoghourt house", begeven we ons met de bus richting Caves. Een mooie afdaling brengt ons bij de Burial Cave, een grot waar meer dan 100 jaar geleden voor het laatst de doden in hun kist tegen de wand werden opgetast. We verplaatsen ons richting de Sumuang Cave waar de onderaardse wandeling, opgeluisterd door het gekwetter van vleermuizen, begint. Begeleid door enkele gidsen met petroleumlampen - zij op teenslippers, wij met vast schoeisel - beginnen we onze afdaling. De grot bestaat minder uit stalagtieten en -mieten zoals wij ze gewoon zijn in Dinant of Han-sur-Lesse, maar de grote zalen zijn wel indrukwekkend. Met het nodige klauter- en klimwerk bereiken we een ondergronds zwembad, waar we met alle plezier induiken. In tegenstelling tot eerdere bezoeken, dalen deze keer hele groepen toeristen af in de grot, wat de voortgang van onze klim wat afremt. Opnieuw moeten we de vleermuizenstr... trotseren, willen we het daglicht terugzien. Een vlugge douche in het nieuwe etablissement aan de overkant van de grotuitgang, doet ons dat laatste al snel vergeten.
We picknicken nog even buiten terwijl de onweerswolken zich alweer beginnen samen te trekken en niet veel goeds aankondigen. Toch slagen we er nog in voor de regen het St. Theodore's hospital te bezoeken. Het is wel helemaal in verbouwing, maar of het aantal patienten groter zou zijn geweest daarzonder, laten we hier in het midden. Omwille van de regen gaat de wandeling naar Echo Valley dit jaar niet door en rijden we onmiddellijk naar Bontok.
De regen houdt aan, waardoor de kathedraal - en de aan de gang zijnde viering - een ideale schuilplaats is. De bagage wordt overgeladen in enkele vans en hogerop gebracht naar het Lay Centre van de bischoppelijke residentie waar we 2 nachten onze intrek nemen.

Dag 7: op weg naar Sagada

Zaterdagmorgen werden we door pater Eugene getrakteerd op een brunch in Camp John Hay, een voormalig Amerikaans militair kamp in Baguio. Onder een stralend zonnetje genoten we van een uitgebreide waaier aan lekkernijen die ons het middagmaal konden doen overslaan. Vanaf dat moment vergezellen ons op deze reis drie Filippijnse studenten geneeskunde en een jonge Braziliaanse scheutist in opleiding, dit brengt de groep op 31.
Na een opstopping in Baguio rijden we richting Sayangan, waar we in twee groepen het Atok Regional Hospital bezoeken. Terwijl we er aan denken om ook even op de markt van Abatan te stoppen, gooit een fikse regenbui roet in het eten, de voorbode van regen in de komende week?
Aangekomen in Sagada verdelen we ons over de verschillende kamers en zoeken we nog een plaats om met 31 aan tafel te gaan, wat ons dankzij de gewaardeerde inspanningen van het restaurantpersoneel - al meer dan 12 uur op de been - ook lukt.

Dag 6: vierde dag in Baguio

Vandaag is de laatste dag dat we op kijkstage in SLU en BGH gaan. Net als de voorbije dagen worden we over verschillende diensten verdeeld om operaties bij te wonen - die vandaag helaas wat minder talrijk waren, op ER te volgen en met de arts op ronde te gaan. Na het afsluiten van de kijstages, volgt deze namiddag een practicum. We onderzoeken besmette stoelgang onder de microscoop en een aantal onder ons vinden enkele cellen van wormen, iets wat we tijdens een vorig college hadden geleerd. Daarna volgt het laatste college over ziektes. Dit keer komen cholera, salmonella, hepatitis A, ... aan bod.
De avond zit wat anders dan anders in elkaar, want na het college gaan we met zijn allen op bezoek naar het "Sunflower Centre", een therapeutisch centrum voor kinderen met moeilijkheden en gedragsstoornissen. Het is een zeer verzorgd centrum met het nodige speelgoed en een observatiekamer. Sommige kinderen komen hier jarenlang, elke week, anderen wat korter.
De rit naar het "Sunflower Centre" is heel plezant. We zouden ons verdelen over enkele taxi`s, maar zijn uiteindelijk met zijn allen (25!) geeindigd in een jeepney (waar eigenlijk maar plaats was voor 20 personen).
We keren niet met een taxi of jeepney terug, maar gaan te voet naar de Super Mall, waar we samen pizza eten (de grootte varieert van 10 tot 14 inch; voor sommigen was dit laatste maatje duidelijk iets te groot, hoewel voor anderen zelfs nog te klein...). De mooie warme dag was weer rijkelijk gevuld. Enkelen onder ons keren huiswaarts om de valies te maken, maar de meesten gaan nog even iets drinken. Morgen vertrekken we naar de Mountain Province, te starten met Sagada.

Dag 5: derde dag Baguio

Voor dag en dauw stonden we op om in het Burnham Park mee op Tai-Bo oefeningen het lichaam los te gooien. Een leuke gedreven bedoening die ons fit aan de dag kon doen beginnen. Na het ontbijt splitsten ze ons opnieuw in vier groepen op waarvan een opnieuw naar BHG trok. De anderen verspreidden zich opnieuw over het SLU ziekenhuis en al naar gelang de patienten was het een of het ander te zien (heupoperatie bvb) en als er niet zoveel te zien was, dan was een gesprek met de patienten ook wel interessant.
Er is in Baguio een fris windje, en vandaag was het wel bewolkt, maar we kregen geen (namiddag)regen.
In de namiddag eerst les over malaria, dengue en hondsdolheid: als we moeten vrezen dat we 't allemaal zullen opdoen, dan blijven we vanaf nu best gewoon thuis. Na de pauze kregen we college over leptospirosis en meningococcen door een lieve professor die haar best deed om ons bij de les te betrekken en uitleg te geven wanneer we het moeilijk verstonden. Dankzij Annelies D. kon ze ook haar powerpoints laten afspelen: zoals bij ons in Kortrijk zijn ook niet alle proffen even handig met dergelijke geavanceerde didactische middelen. Aangezien alles wat over tijd gaat slagen we er niet in langs te gaan bij het Center for Inclusive Learning waar schoolboeken voor blinden in geluidsmodules worden omgezet.
Na het avondmaal en de gezamenlijke dagbespreking, trekken sommigen nog vlug eens naar de Super Mall (open tot 22h) en wordt overwogen om naar Nevada Square te trekken, een lokale uitgangsbuurt. Maar dit wordt ons echter zeker niet aangeraden, zelfs niet door de Filippijnse kelners van de Rumour's dat als alternatief uit de bus kwam. En zo loopt onze derde dag Baguo stilaan op zijn einde.

Dag 4: tweede dag Baguio

Na het otnbijt splitst de groep van 23 zich op in 4. In SLU trekt een naar de 'wards', een ander naar 'operation room' en een derde naar 'ob-gyne'. Een vierde groep gaat op weg naar Baguio General Hospital (BHG), aan de andere kant van de stad gelegen en in tegenstelling tot het Sacred Heart Hospital van de SLU, een openbaar hospitaal.
Tijdens het open gesprek over onze ervaringen (dat we op de avond voeren, en we lopen dus nu een beetje vooruit op de feiten) volgen o.a.
* opmerkelijke vaststellingen: in SLU loopt veel personeel rond en zijn er heel weing patienten <--> in BHG blijkaar juist het omgekeerde; de hygienische omstandigheden waarin men alhier werkt kunnen we ons bij ons nauwelijks voorstellen; in SLU is er plastische chirurgie <--> in BHG de psychiatrie
* schrijnende toestanden: een kindje met een hersentumor zal naar huis worden gestuurd omdat er geen geld is voor chemobehandeling; wie geen volledige verdoving kan betalen krijgt een halve
* onvergetelijke anecdotes: in BHG loopt er een poes rond in het ziekenhuis die men er maar niet buitenkrijgt...; foto's mogen door ons in de operatiekamer zeker niet worden genomen, maar eenmaal de operatie begonnen wordt er van links en rechts overal met GSM gefotografeerd...
In de namiddag krijgen we onze eerste colleges over endemische ziektes in de Filippijnen. Met sprekende beelden licht Dr. Ursua ons in over seksueel overdraagbare ziektes waarbij vooral het sekstoerisme en lange-afstandswerk een belangrijke rol in spelen. Dr. Espiritu geeft ons een lezing over 'Soil Transmitted Diseases' wegens het gebrek aan de nodige hygiene. Op basis van de foto's van de ascaris-wormen e.d. zou spaghetti ons die avond niet echt in de smaak vallen.
Na het avondmaal zitten we nog even samen om de dag te overlopen en te reflecteren op wat we hebben gezien, ervaren enz (zie hierboven). Het helpt een aantal dingen te plaatsen wat we vanuit onze vooringenomenheid anders minder makkelijk zouden doen.
De werkdag zit erop, nog een beetje avondontspanning kan volgen...